Con Sẻ Vàng là tác phẩm văn chương hiếm hoi nhà Omega Plus – đơn vị phát hành nổi tiếng với dòng sách kinh tế, kỹ năng, lịch sử. Với 920 trang, Con Sẻ Vàng đã được xếp 3 năm trên kệ để ngắm nghía cho tới mùa hè năm nay, quyết tâm mạnh mẽ giúp mình đã đọc xong sau 6 ngày.
Hồi hộp và gay cấn, Con Sẻ Vàng đề cập đến rất nhiều các vấn đề xã hội như khủng bố, mafia, hội họa, đồ cổ hay tình trạng trầm cảm, nghiện ngập và cả tình yêu, tình bạn. Ngôn ngữ câu từ chân thực và đẹp đẽ cùng tạo nên sự hoàn mỹ cho câu truyện gồm 12 chương đề cập đến các vấn đề khác nhau. Với những câu từ triết lý về cuộc sống, đây là một tác phẩm rất khuyên đọc.
Cậu bé Theo 13 tuổi theo mẹ vào viện bảo tàng để xem tranh cổ thì gặp phải lúc bom nổ do khủng bố. Sau đó, cuộc đời cậu bé rẽ sang bước ngoặt hoàn toàn lạ lẫm khi phải ở với ông bố mê rượu chè bài bạc. Tệ hơn nữa, người bố này luôn tìm cách chiếm giữ số tiền tiết kiệm thừa kế mà mẹ đã ủy thác chỗ luật sư nhằm trang trải cho việc học. Ở đó, cậu cũng gặp và kết bạn với Boris cùng cảnh ngộ.
Ngay ở chương 1 là đoạn miêu tả cảnh tàn phá do bom nổ, những nỗi niềm khắc khoải thương nhớ người mẹ đã khuất. Những nỗi ân hận dày vò đã lấy đi của cậu bé những hồn nhiên của lứa tuổi mà chỉ để lại những day dứt của mất mát đau thương. Thế nhưng với giọng văn nhẹ nhàng khiến người đọc như trôi đi trong tâm trạng khắc khoải, đồng cảm với Theo trong vô số chiều hư ảo của cuộc đời.
Là người hiếm hoi thoát được vụ nổ, Theo nhận lời giúp ông Blackwell trong phút trăn trối cuối cùng rằng sẽ đem chiếc nhẫn về cho ông đồng sự ở cửa hàng buôn đồ cổ và đem cất giữ bức tranh Con sẻ vàng may mắn còn nguyên vẹn. Đây cũng là lúc bắt đầu những chuyến phiêu lưu gay go kỳ bí và đầy bất ngờ của Theo cùng bức tranh Con Sẻ Vàng.
Truyện miêu tả rất nhiều về dáng vẻ cũng như tâm lý các nhân vật đại diện cho các kiểu người thuộc các tầng lớp xã hội. Những kẻ thượng lưu xa hoa, những người nghèo khổ khốn cùng, người trên cao, kẻ dưới thấp. Bất cứ ai trong họ cũng đều có những vấn đề cá nhân vướng mắc, cũng ôm ấp một nỗi niềm riêng tư cùng vẻ vẻ sầu não, bi thương hùng tráng (?). Tất cả đều hiện lên rõ rệt sắc nét hợp thành bức tranh ý nghĩa trọn vẹn trong tác phẩm, nêu cao vai trò đi tìm hạnh phúc và ý nghĩa của cuộc sống. Trên hết, niềm tin vào cuộc đời cũng được thể hiện đầy tinh tế khi còn có những con người vô cùng tử tế, cao cả như ông Hobie khi đã nhận chăm sóc Theo.
Trong Con Sẻ Vàng có những vấn đề xã hội nổi cộm như tình trạng trẻ em hậu sang chấn sau một cuộc khủng hoảng lớn. Ở đó, có cậu bé Theo và cô bé Pippa mãi mãi không thể trưởng thành một cách bình thường khi mang trong mình nhiều nỗi dằn vặt ám ảnh về những biến cố đã xảy ra. Những đứa trẻ đã phải dùng đủ các loại thuốc chống trầm cảm, kể cả các chất gây nghiện để chống chọi lại những ký ức của mình. Ở đó cũng có những đứa trẻ bị bỏ rơi không nhận được sự chăm sóc đầy đủ từ gia đình. Và còn có cả những đứa trẻ quá được cưng chiều để rồi lầm đường lạc lối, sống vật vờ trống rỗng với cuộc đời không xứng đáng.
Ở Con Sẻ Vàng, Donna Tartt cũng đề cập nhiều đến những kiến thức về hội họa mỹ thuật, chế tác đồ cổ. Nổi bật là bức tranh Con sẻ vàng, đơn giản nhưng chứa đựng tất cả ý nghĩa của cốt truyện, là nỗi niềm sung sướng khi ngắm tranh nhớ lại đoạn quá khứ êm đẹp, hay nỗi lo lắng sợ bị bắt gặp đã lưu giữ bức tranh quý.
Có rất nhiều bài học chiết rút từ tác phẩm cùng nhiều plot twist bất ngờ, sẽ dẫn dắt người đọc đi từ tâm trạng ngơ ngẩn này đến trạng thái cảm xúc thăng hoa khác. Những nhân vật bước ra từ tác phẩm vừa chân thực gần gũi vừa đáng thương vừa đáng hận mang đậm chất con người. Nói chung, đây là một tuyệt tác rất đáng đọc dù chứa đầy những mánh khóe lọc lừa, những âu sầu nhưng cũng đầy dịu dàng, ca ngợi tình yêu trong sáng thuần túy. Gọi là yêu chỉ để yêu.
Cô gái Pippa thoắt ẩn thoắt hiện trong từng đoạn hồi tưởng của Theo nhưng lại là hiện thân của tình yêu trong sáng thuần khiết hòa quyện cùng vẻ đẹp mỹ thuật cổ điển tuyệt vời. Tình yêu trong sáng này tạo nên cái toàn vẹn độc nhất vô nhị này có thể là động lực, là mục đích khiến cuộc sống trở nên vĩnh hằng chăng? Thật bất ngờ khi hiểu ra ý nghĩa của những món đồ vượt thời gian chính là sự gắn bó quyến luyến lưu giữ gắn liền với cuộc sống.
Những trang cuối truyện theo mình cực kỳ đắt giá.
“Sao tôi lại thấy rõ rệt rằng mọi thứ mình yêu, mình thương mến, đều là ảnh ảo, thế mà – ít nhất với tôi – lại chứa đựng mọi điều đáng sống trong sức hút bùa mê ấy?” – (tr.906)
Con Sẻ Vàng là một tác phẩm tuyệt hay ẩn dụ về thân phận của những đứa trẻ vị thành niên trốn thoát khỏi số phận khắc nghiệt, khỏi xiềng xích và đau khổ. Hình ảnh chim sẻ nhỏ luôn khao khát tự do và không ngừng vươn lên đi tìm hạnh phúc chính là đại diện cho những đứa trẻ này. Với chúng, cuộc đời vẫn luôn thật đáng sống và thật xứng đáng với mỗi cá nhân còn biết trân trọng từng giây từng phút bên những người thân, bạn bè và những người yêu quý.
“Rằng cuộc sống – bất kể những đặc tính nào đi nữa – thì rất ngắn. Rằng số mệnh rất hà khắc nhưng có lẽ chẳng ngẫu nhiên. Rằng Tự Nhiên (nghĩa là Cái Chết) luôn thắng cuộc, nhưng điều đó không có nghĩa ta phải lê la quỵ lụy nó.” (tr.919-920)
Con Sẻ Vàng thực sự là một tuyệt tác nghệ thuật qua ngôn từ đã phô bày sự diễm lệ trác tuyệt. Tác phẩm như đánh thức những cung bậc cảm xúc tinh tế cao thượng nhất ở con người, chạm đến những ngõ ngách giác quan sâu lắng hoàn mỹ trọn vẹn nhất.
Mong các mọt sẽ hoàn thành quyển sách này nhé.
P.s: Mình nghĩ nhà O+, Alpha Books nên tách làm 2 quyển thành một cái boxset sẽ đẹp và tiện hơn, quyển này phải kê trên bàn mới đọc được. Mình nghĩ định nghĩa của từ dũng cảm cho trường hợp này phải là:
- Thấy sách big sale mà ngó lơ.
- Thêm nữa, sau khi thức đêm xử lý quyển sách nghìn trang.
Bài viết gốc của chị Viktoria House trên Xóm Sách: https://www.facebook.com/groups/xomsach/posts/768353064169124/
Có sự hỗ trợ biên tập lại từ bạn: Ngát Phạm